Yeni Doğan Bebeklerin Duyusal Özellikleri
Yeni doğan bebeğin çeşitli duyusal özelliklerle donanık doğduğu belirlenmiştir. Yeni doğan bebekler, çevrelerindeki uyarıcıların uyarımları duyu organları yoluyla alabilmektedirler. Yeni doğan bebeklerin bazı duyusal özellikleri vardır. Bunlar;
Görme: Yeni doğan bebeğin görme duyusu gelişmiş olmakla birlikte, göz kaslarını kontrol edebilmesi sınırlı kapasiteye sahiptir. Yeni doğan bebekte beyindeki görsel kısımlar yeterince olgunlaşmamış ve gözün bazı yapıları tam olarak gelişmemiştir. Göz kaslarını kontrol et’mede sınırlı kapasiteye sahiptir. Yeni doğan bebeklerin görme duyusuna ilişkin çalışmalar, yeni doğan bebeklerin ışığın varlığını keşfedebildiklerini ve farklılaşan parlaklıklardaki ışıklar arasında ayrımlar yapabildiklerini göstermiştir. Ayrıca, bir bebeğin doğduktan sonra annesinin yüzünü bir yabancının yüzünden ayırt edebilmesinin, doğumdan sonraki 2 hafta gibi kısa bir zaman diliminde gerçekleşmekte olduğu belirtilmektedir.
İşitme: Yeni doğan bebeğin işitme için gerekli organları olmakla birlikte, beyindeki işitsel merkez yeterince gelişmemiştir, işitme için gerekli organlar (dış, orta ve iç kulak) ise, doğumdan önce çok iyi gelişmekle birlikte beyindeki işitsel merkez henüz gelişimini tamamlamamıştır. Bebeklerin yaklaşık 45-50 desibele kadar sunulan seslere tepki verebildiklerini, baş ve gözlerin geldikleri yönü belirleyebildiklerini ortaya koymuştur.
Koku: Yeni doğan bebekler, kokuları ayırt edebilmektedirler. Araştırmacılar 2 günlük bebeklerin koku karşısında sergiledikleri etkileri, kalp atışı ve solunumlarını incelemişlerdir. Bebeklere ilk kez koku verildiğinde yeni doğan bebeklerin etkinlik düzeyi, kalp atışı ve solunum biçimi değişmiştir. Bu koku bebeğe tekrar verilmeye devam edildiğinde, bebeğin bu kokuya alıştığı ve hiç aldırış etmediği görülmüştür.
Tat Alma: Yeni doğan bebekler, temel tatları ayırt edebilirler. Araştırmalar yeni doğan bebeklerin temel tatları ayırt etme kapasitelerini araştırmışlardır. Yeni doğan bebeklerin, tuz çözeltilerine ve süte farklı biçimlerde tepki verdikleri gözlenmiştir. Bu sonuç, yeni doğan bebeklerin tatları ayırt edebildiklerini göstermiştir. Yeni bebeklere şekerli su verildiğinde bunu büyük ölçüde kabul ettiği görülür. Ancak normal su verildiği zaman bu suyu şekerli su kadar tercih etmedikleri görülür.
Dokunma: Yeni doğan bebekler dokunmaya karşı duyarlıdırlar ve refleksler ile tepki verirler. Yeni doğanda özellikle alın, dudak, dil ve kulaklar dokunmaya son derece duyarlıdır. Yeni doğmuş bebeğin, dokunma duyusuna tepki olarak bazı refleks eylemleri gösterir. Örneğin; tutma, yakalama, emme refleksleri gibi.
– Yeni doğan bebek görme alanı içindeki parlak cisimleri fark edebilir,
– Yeni doğan bebek anne sesini diğer seslerden ayırt edebilir
– Yeni doğan bebek sese tepki verir ve başını sesin geldiği yöne çevirebilir
– Dört basit tadı (tatlı, ekşi, acı, tuzlu ) uygulayabilir
– 1-2 haftalık bebek annesinin ten kokusunu diğer kokulardan ayırabilir
– 3. haftadan itibaren meme emerken annesinin yüzünü incelemeye başlar
– 2. ayında annesinin yüzünü diğer yüzlerden ayırabilir
– Yavaş hareket eden bir nesneyi takip eder
– 2. ayın sonunda sadece annesinin memesini emer
– 3. ayında objenin nerede olduğu ile değil ne olduğu ile ilgilenir
– Çevresine bakabilmek için başını amaçlı olarak çevirir 7 Yüzü önünde kendi elleri ve parmaklarıyla oynar
– Kendisiyle konuşulduğunda bazen de yalnızken zevkle kendi kendine sesler çıkarır.
– Sesin kaynağını aramak için başını sağa sola hareket ettirebilir.
Yeni doğanın beş duyusu günden güne gelişmektedir. Başı büyük ve ağırdır, boyun kasları güçsüzdür, desteklenmesi gerekir.