Vitiligo
Vitiligo nedir?
Vitiligo deride normal pigmentini kaybetmiş, beyaz alanlar ile karakterize bir hastalıktır. Sık görülür, dünya nüfusunun %1’ini etkiler.
Vitiligonun sebepleri nelerdir?
Deriye normal rengi veren madde melanindir, deride bulunan melanositler tarafından üretilir.
Vitiligonun kesin sebebi bilinmemesine karşın, vücudun kendi hücrelerine karşı yaptığı otoantikorların melanositleri hasarlandırmasıyla oluştuğu düşünülmektedir. Böylece melanin
yapılamaz ve vitiligo ortaya çıkar. Bu düşünceden yola çıkarak vitiligolu hastalarda aynı mekanizma ile tiroid gibi başka organlarda da hastalık ortaya çıkabilir.
Bazen vitiligo güneş yanığı ile tetiklenebilir. Erkek, kadın ve tüm ırkları eşit oranda etkiler.
Fakat koyu tenli kişilerde daha kolay fark edilir. Bulaşıcı değildir.
Bu hastalık psikolojik faktörler ile artma eğilimi gösterir, bu yüzden hastaların stresten uzak
durmaları, gerekiyorsa bir uzmandan yardım almaları uygun olacaktır.
Vitiligo kalıtımsal mıdır?
Vitiligolu hastaların üçte birinin ailesinde vitiligoya sahip bireyler bulunur. Fakat kalıtım tipi henüz bilinmemektedir. Eğer vitiligonuz varsa bu çocuğunuzda da mutlaka vitiligo olacağı anlamına gelmez.
Vitiligo belirtileri nelerdir?
Açık renkli alanlarda güneş yanığı kolayca oluşur, güneş yanığı iyileştikten sonra beyaz renk koyulaşmış normal deride daha belirgin hale gelir.
Çoğu hasta vitiligonun görünüşünden rahatsız olur ve utanırlar.
Vitiligo nasıl görünür?
Vitiligo en sık yerleştiği yerler;
– Açıkta kalan yerler; sıklıkla el ve yüzden başlar.
– Göz, burun, ağız, göbek, ve genital bölge gibi vücut boşluklarının açıldığı yerlerde
– Vücut kıvrımlarında; önkol ve kasık
– Derinin kesik veya yanık gibi hasar gördüğü herhangi bir yerde
– Renkli benlerin (nevüslerin) çevresinden
– Nadiren vücudun sadece bir kısmı etkilenir.
Vitiligo koyu tenlilerde daha sık değil, daha belirgindir. Saçlarda, kaşlarda erken beyazlaşma vitiligoya eşlik edebilir.
Vitiligo herhangi bir yaşta başlayabilir. Fakat hastaların yarısında 20’li yaşlardan önce başlar.
Hastalığın seyrini tahmin etmek güçtür, ancak yavaş ilerler. Beyaz alanların büyüklüğü ve şekli yavaş değişir, çevredeki normal deri koyulaşır. Vitiligolu alandan büyüyen saçlar rengini koruyabileceği gibi, beyaza da dönebilir.
Bazı hastalarda bir miktar renk geri gelir, fakat nadiren tamamen eski haline döner.
Vitiligo tanısı nasıl konur?
Beyaz alanların tipik görünümü ile tanı koymak kolaydır. Vitiligo tanısı konduktan sonra doktorunuz tiroid hastalıkları ve diğer otoimmün hastalıklar açısından tetkiklerinizi isteyecektir.
Vitiligo tedavi edilebilir mi?
Vitiligo tedavisi her zaman etkili olmayabilir, seçenekler hakkında doktorunuz ile görüşmeniz
gerekir. Tedaviye cevap vermeyen durumlarda kamuflaj kullanılır.
Vitilido tedavisinde;
– Güçlü kortizonlu kremler ile, erken dönemde etkili olabilir, fakat derinin incelmesi gibi yan etkileri vardır. Bu yüzden tedaviyi doktorunuz yönlendirmelidir.
– Güneş koruyucular, 25 ve üzeri güneş koruma faktörü içeren güneş koruyucu
kremler vitiligodaki beyaz alanlarda güneş yanığı oluşmasını engeller.
– Fototerapi, PUVA tedavisinde ağızdan alınan Psoralen tableti sonrası tip A
Ultra Viyole ışık verilir. Bu tedavi için dermatoloji bölümünde muhtemelen 1 yıl
sürecek düzenli kontrollere gelmeniz gereklidir. Buna rağmen renginizin geri dönüşü %50 oranında kalabilir. Küçük vitiligo alanları psoralen jel veya krem sürüldükten sonra ışığa maruz kalma şeklinde de tedavi edilebilir
Neler Yapabilirim?
Açık renkli güneş alanları güneş yanığı için çok hassas bölgelerdir. Bronzlaşmak açık renkli ve normal deri arasındaki kontrastı belirginleştirecektir. Bundan dolayı güneş banyonuzu doktorunuzun önerdiği süre ve saatlerde alın. Diğer zamanlarda güneşten korunun, güneş koruyucu krem ve giysiler kullanın.
Derinizin normal görünmesi sağlayarak kendinize olan güveninizi yüksek tutun.
Diyetinizi değiştirerek vakit kaybetmeyin, bu hastalığın diyetle ilişkisi yoktur.