Roma

Roma (Lâtin) Mitolojisi: Yunan Mito­lojisi ile büyük benzerlikleri olan, hattâ birçok tanrıça ve tanrıları aynı olan, kahramanları da kâh aym, kâh ufak isim değişiklikleriyle birbirlerine benzeyen Roma Mitolojisi başhbaşma büyük de­ğer ifade etmez. Yunan Mitolojisi’nin içinde mütalaa etmek gerekirse de, biz burada Roma Mitolojisi’nin kendine has kadın kahraman ve tanrıçalarım özet olarak ele almayı uygun buluyoruz.

Vesta: Yunan Mitolojisindeki adı Hestia’dır. İleride Yunan Mitolojisin­deki kadınları anlatırken özellikleri sıra­lanmıştır. Fark şudur: Hestia adına kur­ban kesilip dua edilirken Yunanlılar kur­bandan önce, Romalılar kurbandan son­ra duada bulunmuşlardır.
tuno: Etrüsklerin şehir tanrıçasıdır. Veil şehri tahrip edilince tuno Roma’ya gelmiş. Aventinus tepesine “Kraliçe luno” adıyla yerleştirilmiş. Etrüsklerin Tarkiunius sülâlesi Roma’ya hâkim olunca Jüpiter-îuno-Minerva tanrı üçlü­sü için Capitolium’da tapınak yapılmış, luno, sonraları Yunan Mitolojisindeki Hera ile bir tutulmuştur. Bu bir tutuş, onun Jüpiter ile kız kardeş olarak görül­mesini de beraberinde getirmiştir.

Tabiî Hera nasıl ki Zeus’un hem kız kardeşi hem karısı ise, luno da Jüpiter’in hem kız kardeşi, hem tansıdır. Iuno’nun bîr sıfatı da Lucinadır. Lucina sıfatıyla ka­dınlara doğum sırasında yardımcı olur.

Bellona: Savaş tanrıçasıdır. Senato, zafer isteyen komutanlarla yabancı ül­kelerin elçileri arasındaki görüşmeleri Bellona’nm şehir dışında bulunan tapı­nağında yapardı.

Venüs: Sonraları Yunan Mitolojisi’ndeki ünlü aşk tanrıçası Afrodit ile bir tu­tulan Venüs, Roma Mitolojisi’nde aşk cazibesi tanrıçasıdır. Eski Roma’da köy­lüler ona bahçelerin koruyucu tanrıçası olarak taparlarmış.

Furiae-Dirae: Yunan Mitolojisi’nde Eriny’ler olarak geçen Furiaeler (yahut Dirae), yeraltı ülkesinde yaşayan inti­kam tanrıçaları sayılıyorlar. Sayılan üç­tür. Yunan’daki adları: Allekto, Megaira, Teisiphone. Yılanlar ve kamçılar onla­rı sembolize eder.

Salus: Kıürtuluş ve selâmet tanrıçası Salus, bilhassa devletin selâmetini tem­sil etmektedir. M.Ö. 302 yılında yapılan Samnitler savaşından sonra Roma’da Salus adına bir tapınak yapılır. İmpara­torluk zamanında imparatoru koruyan tannça olarak tapılır.

Fortuna: Yunan Mitolojisi’nde görece­ğimiz Tykhe’nin Lâtince’deki (Roma Mitolojisi’ndeki) adı Fortuna’dır. İyi ka­der, beklenmeyen basan tanrıçasıdır.

Egeria: Romalıların doğum tanrıçası. Efsaneye göre Egeria, kral Numa ile evliymiş. Kral onu dinler, memleketi çok iyi idare edermiş.
Hecate: Yunan Mitolojisi’ndeki Hekate ile aynıdır.

Rumina: Ficus Ruminalis, incirin Lâ­tince ismidir. Romulus ile Romus’u emziren dişi kurt, bir incir ağacının altına gizlenmiştir. İncir ismine benzediği için Rumina,. Roma’nın yedi tepesinde biri olan Palatinus’da saygı görmüş, tanrıça olarak kabul edilmiştir.
Bona-Dea: Romalılar, Faunus’un kızı veya karısı bildikleri Bona-Dea’yı tanrı­ça addetmişler. Kadınlara gelecekten haber veren tanrıçadır.

Camenta: Romalıların doğum tanrıça­sı olan Camenta’nın Roma’da Porta Carmentalis önünde bir de tapmağı vardır,
Ceres: Bitkileri büyüten ve ölüler ül­kesine hükmeden tanrıça. Bir başka ifa­deyle de Toprak Ana.
Mater-Matuta: Eski Roma’da gün ışı­ğı, doğum ve kadm tanrıçası olarak tapı­lan Mater-Matuta, sonraları Yunanlıla­rın İno’su ile bir tutuldu. Yani deniz yol­culukları tanrıçası oluverdi. Evli ve yaş­lı kadınlar, 11 Haziran günü Mater-Matuta’nın Matralia bayramım kutlar.

Anna Perenna: Etrüsklerin bahar tanrıçasıdır. Aym zamanda yaşlılığı ve gençliği sembolize eder.
Pomona: Bahçelerin ve meyve ağaçla­rının koruyucusu olan tanrıça Pomona, özellikle köylüler arasında saygı görür.Köylüler onu, elinde makası ile, bahçe­lerdeki yaban otlarım temizleyen, zarar­lı sürgünleri kesen, ağaçları aşılayan, so­ğuklardan korumak için ağaçlan saran bir tanrıça olarak kabul ve tasvir eder­ler.
Feronia: “Çiçeksever” bir tanrıça ola­rak tanınır, bahar ve toprak tanrıçası olarak kabul edilir.
Luna: Yunan Mitolojisi’ndeki ay tan­rıçası Selene’nin yerine geçmiştir.