Ölüm Törenlerinde Kadın

İslâmiyet’ten önceki Türklerde, ölüm törenleri sırasındaki kadınların hareket­lerini, İslâmlığın kabulünden sonra da fazla değişmemiş olarak görüyoruz. Beyaz çıkarıp kara giymek, saçını başıni yolmak, yanak ve yüzünü yırtmak, ağıt söylemek, ölünün başında hemen her kadının yaptığı şeydi.

Altay dağlarının Kuzey taraflarında ormanlık bölgede yaşayan ve henüz Şamanizmden kurtulamayan Beltir Türkle­ri, ölülerini Şaman törelerine göre göm­dükten sonra, dul kalan karısının saç ör­gülerini ortasından keserlerdi (14). Dik­kate değer ki, Samanlık törenlerindeki bu unsurun çoktan Müslüman olan ve İslâm dini uğrunda savaşan Aydınoğullarında da bir görenek olarak yaşadığım müşahede ediyoruz (15).

Fatih’in veziri Mahmud Paşa adına yazılan Düsturname-i Enverî’de Aydınoğlu Mehmed Paşa’mn Ölümünden bahsedilirken, matem alâmeti olarak oğ­lu Umur Bey’in, saçım kestiği söylenmektedir.

“Hasta Mehmed Beg ölür andan gi­der
Kesdi Paşa saçın anda ah ider” (16).