Makatta Çatlak (Anal Fissür )

Anal fissür anal kanalda anüs kenarına kadar uzanan çatlak şeklinde ağrılı bir yaradır. Anal fissüre her yaşta rastlanabilirse de en sık genç ve orta yaşlarda görülür. Hacimli ve sert bir dışkının anal kanaldan geçerken, yol açtığı travmanın ana neden olduğu kabul edilmektedir. Bunun yanında makata dışarıdan sokulan lavman cihazı, endoskop, yabancı cisimler, daha önce geçirilmiş ameliyatlar, ishal anal fissür oluşumunda rol oynayan etkenlerdir. Nadiren tüberküloz, lösemi, sifilist, polipler, AIDS de etken olabilir. Çatlakların %90’dan fazlası arka orta çizgi üzerinde yerleşir. İyileşmeyen vakalarda yara giderek derinleşir ve kronik bir hâl alır.

Anal Fissürün Belirtileri:

Anal fissürün (Makatta çatlağın) ana semptomu ağrıdır. Dışkılama sırasında yırtılma tarzında şiddetli bir ağrı ortaya çıkar daha sonra ağrı giderek hafifleyerek dakikalar ya da saatlerce sürebilir. Hasta ağrıyı duymamak için dışkılamasını geciktirebilir bu da gayitanın daha çok sertleşmesine ve dışkılama sırasında ağrının daha da artmasına neden olur.

Anal fissürün (Makatta çatlak) diğer semptomu da kanamadır. Dışkılamadan sonra parlak kırmızı renkli tuvalet kâğıdı ya da parmaklara bulaşan, az miktarda kanama görülebilir.

Anal fissür anüste ıslanma ve kaşıntıya da yol açabilir.

4. Nadiren ağrılı idrar yapma. Sık sık idrara çıkma gibi semptomlar da görülebilir.

Tedavi: Hastalığı yeni başlayanlar basit yöntemlerle tedavi edilebilir. Bu tedavinin kuralları:

Kabızlık veya ishalin düzeltilmesi

Ağrı kesici ve kortizonlu kremlerin kullanılması

Sıcak su oturma banyoları

Hastaların çoğunda bu tedaviler yeterli olur. 15-30 gün içerisinde iyileşmeyen vakaların kronikleştiği kabul edilir. Kronikleşen hastaların tedavisinde uygulanan yöntemler başlıca:

Anal dilatasyon

Fissürektomi

Lateral internal sfinkterotomi (bu yöntem en etkili olandır)

Anal fissür (makatta çatlak) tedavisinde son yıllarda botilinum toksini ve gliseril trihidrat denenmektedir. Fissürün her iki yanından iç sifinktere zerk edilen botilinum toksini haftalarca süren kas paralizisine yol açar; bu süre içinde fissür iyileşir. Bu yöntemin tedavi olanağı kısıtlı ve nüksü oldukça yüksektir. Gliseril tirihatratlı pomatlar anal kanal istirahat basıncında 0 -10 saat süreli azalma sağlar. Bu ilâcın günde iki kez topikal uygulanması ile 6-12 haftada %80 oranında iyileşme bildirilmiştir.