EMZİRME SORUNLARI

Emzirme Sorunları

Emzirme, tümüyle doğal bir olay olmasına rağmen, bir takım güçlükler içerir.
Özellikle ilk birkaç hafta, hem siz, hem de bebeğiniz için yorucudur. Anne ile bebek arasında iyi bir emzirme ilişkisinin kurulması haftalar sürebilir.İlk yapılacak şey, emzirmeyi gerçekten istemek ve sabırlı olmaktır. Sizin için bir kaç ipucu:
Bebeğinizi emzirmek için ideal duruş şeklinizi bulun, gevşeyin, bebeğiniz emmeye başlarken derin nefes alıp verin..
Bebeğini uzun süre başarıyla emzirmiş annelerle, hatta kendi annenizle konuşun..
Bebek bakım deneyimi olan bakıcılarla, bebek hemşireleriyle, çocuk hekimleriyle görüşün, önerilerini alın..
Tüm bunlara karşın, başarılı bir emzirmenin olamamasının tedavi gerektiren kimi tıbbi nedenleri de vardır. Bunları özetlersek;

Göğüslerin aşırı dolması ve şişmesi
Meme başında ağrı
Meme başında çatlaklar
Meme iltihabı (mastit)

Meme ucu sorunları

Mantar

Bebekte dudak ve damak yarığı

Bebeğin memeyi reddetmesi

Göğüslerin aşırı dolması ve şişmesi

Doğumdan 2-3 gün sonra, göğüslerinize daha çok kan gelmesi sonucu süt üretimi başlar. Bunun sonucunda da,göğüsleriniz şiş, gergin, rahatsız edici derecede dolgun bir hal alır. Kuşkusuz bu olay, her annede farklı düzeydedir. Kimisinde hafif bir şişkinlik olurken, kimi annelerde göğüsler şaşırtıcı ölçülerde büyür ve zonklama tarzında bir ağrı hissedilir. Bazen şişlik kola doğru yayılır.
Bu durum, annelerde aşırı tedirginliğe yolaçar, süt kanallarının tıkandığı duygusuna kapılır anneler. Bebeğin emmesi, kısa sürede rahatlama sağlar.
Bu durumda yapılacak ilk iş bebeğinizi olabildiğince emzirmektir. Sağlıklı bir emzirme sonucunda şişlik 24- 48 saat içinde normale döner. Emzirmezseniz, büyük ihtimalle sorun daha da ciddileşecektir. Bu durumda ikinci seçenek, süt pompası ile göğüsleri boşaltmaktır.

Gergin ve dolu göğsün yarattığı rahatsızlık nasıl giderilebilir?

Öncelikle şunu aklınızdan çıkarmayın ki, göğüslerin şişmesi olumlu bir durumdur. Bebeğiniz için süt üretimine başladınız, ve kısa süre sonra bu üretim miktar olarak da ihtiyaca göre ayarlanacaktır! O halde:
Gece gündüz göğüslerinizi destekleyen bir emzirme sütyeni kullanın, çok sıkmamasına dikkat edin
En geç 2-3 saatte bir emzirin. Her seferinde her iki göğsünüzü, her birini 10-20 dakika olmak üzere emzirin. Bunun için gerekirse bebeğinizi uyandırın.
Meme başınız ve etrafındaki kahverengi alan areola- sertken emzirmekten kaçının, aksi halde zorlamanız meme başı çatlaklarına neden olacaktır. Göğüs ucunuzu yumuşatmak için ellerinizi kullanarak bir miktar süt sağmanız süt akışını başlatacaktır. Bunun yeterli olmadığı durumda ılık bir duş alınabilir
Areolayı yumuşatmak amacı yada bebeğin emmeyi ısrarla reddetmesi durumları dışında süt pompası kullanmaktan kaçının!. Aşırı- sürakli pompa kullanımı, süt üretimini çok fazla artıracak, bu da göğüslerinizdeki dolgunluk hisi ve ağrının artmasına neden olacaktır.
Bebek emerken, emdiği memeye yavaşça masaj yaparak süt akışını kolaylaştırın.
Ağrı hissinin azalması ve şişliğin inmesi için, emzirme sonrası meme üzerine buz torbası uygulayın. Bunun yetmediği durumlarda, paracetamol türü ağrı kesiciler kullanın.
Göğüslerinize doğrudan sıcak uygulamaktan kaçının.(sıcak bez, sıcak su şişesi, termofor gibi) Bu tür yaklaşım, tam tersi sonuç verecek, şikayetlerinizi artıracaktır.

Meme Uçlarında Ağrı

Bebeğin memeyi hatalı tutmasından dolayı meme ucunda ağrı oluşur. Bebeğin sadece meme ucunu ağzına alarak emmesi durumunda ağrılar meydana gelir. Meme ucu ağrılı olan anne daha az ve kısa süreli meme emzirir. Bu durum süt yapımının azalmasına neden olur. Bebek sık sık ağlar ve emmek ister. Anne meme ucu acıdığı için emzirmek istemez.
Doğru emzirme için bebeğin göğüs ucu etrafındaki aerola bölgesininde bir kısmını ağzına alarak emmesi gerekir. Emzirme sırasında memenin doğru tutulmasıyla meme ucundaki ağrı geçer.

Meme sabunla yıkanmamalı, krem veya ilaç kullanılmamalı.
Meme başı karbonatlı su ile silinmemeli.
Meme zorla bebeğin ağzından çekilmemeli.
Emzirme sonunda bebeğin memeyi bırakması beklenmeli veya anne parmağını bebeğin ağzına sokarak memeyi çıkarması sağlanmalı.

Meme Uçlarında Çatlaklar

Memede çatlak, soyulmaların nedeni ve zedelenmelerin oluşması, bebeğin memeyi yanlış pozisyonda emmesinden kaynaklanır. Bu çatlaklardan memeye mikroplar geçebilir ve meme iltihapları oluşabilir. Meme derisi kızarır ve sızlar. Anne emzirme sırasında acı çeker.

Çatlakları engellemek için;

Emzirirken iyi yerleşmek ve bebeğin memenin etrafındaki kahverengi kısmı tümüyle ağzına alıp emzirme boyunca ağzında tutması sağlanmalıdır.
Emzirmelerde temizliğe özen göstermelisiniz. Göğüse değen herşey temiz olmalıdır.
Meme mümkün olduğu kadar hava ile temas etmelidir.
Her emzirmeden sonra memenizi kurulayın.
Sızlayan memeyi bir gün için elle boşaltabilirsiniz.
Emzirmeden sonra meme su ile yıkanıp kurulanmalı ve memeden bir iki damla süt akıtarak kendiliğinden kuruması sağlanmalıdır.
Pamuklu sütyen kullanınız. Sentetik sütyenler çatlakların oluşmasına yol açar.

Meme İltihabı-Mastit
Meme iltihabı nedir?

Tıkanmış süt kanallarının yada mikroorganizmaların neden olduğu bir hastalıktır. Belki de anneler için en rahatsız edici durumdur meme iltihabı. Ateş, halsizlik, yorgunluk, memede ağrı ve kızarıklık gibi belirtileri vardır.
Meme iltihabının nedenleri nelerdir?
Mastit bebeğini emziren-emzirmeyen her 20 anneden birinde görülür. Enfeksiyon, genellikle meme başında bulunan çatlaklardan süt kanallarına doğru yayılır. Emzirmeyen annelerde göğüslerin şişmesi de mastite yol açabilir. Diğer nedenler arasında, emzirme yoluyla göğüslerin yeterince boşaltılamaması hastalıklara karşı azalan direnç sayılabilir. Nitekim yeni doğum yapmış annelerin çoğu aşırı bir yorgunluk ve stres altındadırlar ve yeterince beslenememektedirler.
Meme başlarının hassaslığı nedeniyle ilk doğum yapan annelerde mastit biraz daha sık görülür, ne var ki bu ikinci, üçüncü doğumlardan sonra görülmeyeceği anlamına gelmez.
Mastitin en sık görüldüğü dönem, doğumdan sonra 10-28. günler arasıdır.
Mastit olup olmadığınızı nasıl anlarsınız?
Genellikle soğuk algınlığı geçiriyor gibi hissedersiniz. Belirtiler arasında, bir yada iki göğüste kızarıklık, sertlik, sıcaklık, ağrı, ve enfeksiyon olan süt kanallarında şişlik sayılabilir. Ateş ve halsizlik, durumun daha ciddi olduğunu düşündürür.
Mastit, birden fazla sayıda olabilen bir durumdur, ama aynı anda iki göğüste birden gelişmez.

Bu durumda ne yapılmalı?

Hemen doktorunuzla görüşün. Muhtemelen antibiyotik tedavisine başlanacaktır. Bu durumda emziriyorsanız, kullandığınız ilaçların bebeğe zarar vermeyeceğini özellikle açıklığa kavuşturun. Antibiyotik etkisi başlar başlamaz, belirgin bir rahatlama hissedeceksiniz.

Mastit sırasında bebeğimi emzirebilir miyim?

Evet. Mastit sırasında emzirmek, çok acı verir. Ancak, gerek biran önce iyileşmek, gerekse süt kanallarınızın boşalarak yeni tıkanıklıklar olmaması ve sütünüzün kesilmemesi için emzirmeniz gerekir. Emzirmeden bir kaç dakika önce sıcak kompres, acı duymanızı bir ölçüde azaltır.
Eğer bebeğiniz emerek iltihaplı göğsünüzü tam boşaltamıyorsa, yada aşırı acı hissi nedeniyle emziremiyorsanız, göğsünüzü bir süt pompasıyla boşaltmanız gerekir. Sağdığınız sütü biberonla bebeğinize verebilirsiniz. Şunu hiç unutmayın, göğsünüzü boşaltmak için en iyi pompa, bizzat bebeğinizdir!
Hasta göğüsten emme sonucu bebeğim hastalanabilir mi?
Hayır! Zaten sizi hasta eden mikroplar, muhtemelen bebeğinizin ağzı yoluyla bulaşmıştır, ve kendi mikroplarının ona geri verilmesinin bir zararı yoktur.

Mastit kendiliğinden geçebilir mi?

Mastit kendi haline bırakılırsa ilerler, ve daha ciddi sonuçlar -komplikasyonlar- oluşur. En sık görüleni meme absesidir, yoğun antibiyotik tedavisi, belki de cerrahi yolla absenin boşaltılması gerekir. Bu durumda bebeğiniz sizi ememez.
Çoğu zaman olduğu gibi, mastit de erken teşhis edilirse, kolayca tedavisi olan bir durumdur.

Meme Ucu Kısa, İçe Dönük veya Küçük Olan Anneler

Değişik şekilde ve boyutta göğüs vardır, aynı şekilde düz – içe dönük göğüs ucuna sahip olan anneler olabilir. Yenidoğan bebek emmek için göğüs ucu olması gerekmese de ucu olan göğsü daha rahat emer. Bebek çökük olan anne memesinin ucunu tutup emebilirse, bir kaç haftada bu sorunun çözümlendiği görülür.

Mantar

Meme ucu ve çevresinde kırmızı, parlak bir alan vardır. Deride yara ve kasıntıya neden olan bu hastalik mantar yada pamukcuk tur. Genellikle iltihap ya da baska rahatsızlık tedavisinde antibiyotik kullandıktan sonra görülür.emzirmeden sonra da devam eden yanma ve iğne batması hissi vardir. Bazen ağrı memenin derinliklerine kadar iner. Memenin derinliklerine sis sokuluyormuş gibi hissedilir. Deri kızarır, parlar ve pul pul olur. Meme ucu ve çevresinin rengi açılabilir, bazen meme normal görülebilir.Meme ucunda yaralar devam ediyorsa bebekte pamukcuk kontrolü yapilir. Yanaklarının içinde ya da dilinde beyaz lekeler ya da poposunda döküntü olabilir.

Bebekte Dudak veya Damak Yarığı

Üst dudağın veya damağın bölümlerinin birlikte gelişemediği durumlarda bazen hafif, bazen büyük bir yarık vardır. Bazı bebekler yarık dudaklı yada damak problemli olarak doğarlar. Bu bebekler doktorun uygun gördüğü bir süre sonra ameliyat ile tedavi olurlar. Emme fonksiyonu genellikle zorlaştığından bebeğin beslenmesi ciddi bir sorun olabilir. Genelde sağılmış anne sütü ile beslenmeleri uygundur. Bu nedenle anne memelerini etkili bir sağım sistemi ile sağmasıyla sütün devamlılığını sağlamış olur.

Memenin Reddi

Bebeğin emmeyi reddetmesi çok rastlanan bir durumdur. Memeyi ret annede kaygı yaratır, kendini reddedilmiş hisseder ve hayal kırıklığına uğrar. Geçici olarak memenin reddi görilebilir ve her zaman belli bir nedeni vardır. En sık görilenleri şunladır;

Bebek Memeyi Neden Reddeder?

Bebek hasta olduğu için eskisine göre daha az emebilir.
Anne son zamanlarda sarımsaklı, baharatlı ya da lahana ve benzeri gibi güçlü tat ve kokuya sahip şeyler yiyorsa bu tür beslenmeden dolayı bebek rahatsız olabilir.
Burnu tıkalı bebekler meme emerken ağızlarından nefes alamayacaklarından meme emme yerine soluk almayı tercih ederler. Burun damlası kullanarak burnu açabilirsiniz.
Diş çıkaran bebekler emzirildiğinde şişmiş damaklarına basınç uygulanacağından emme ağrılı hale gelebilir. Damakları acıdığı için emmeyi bırakır.
Kulak ağrısı varsa çeneye yayılır ve meme emerken durum daha da kötüleşir.
Bebeğinizin ağzında pamukçuk (mantar) varsa emzirme ağrılı olabilir.
Çok aç bir bebek sütün yavaş gelmesine dayanamaz ve meme ucunu iter. Bunu önlemek için ona önceden biriktirdiğiniz sütü verin.
Yeniden gebe kaldıysanız salgılanan hormonlar nedeniyle sütünüzün tadı değişebilir ve bebek sütünüzü reddedebilir.
Endişeli veya gerginseniz emzirme sırasında bebek bu gerginliği hissedecektir. Rahat olmaya çalışın.
Memeyi reddeden büyükçe bir bebek artık meme istemiyor olabilir.
Emzirme tekniğinde hatalar olabilir.