Deli Dana Hastalığı

Hastalıklı hayvanın özellikle beyin, omurilik gibi sakatat ve tüketilmeyen kısımlarının ağız yolu ile alınmasıyla bulaşır. Hastalık mikrobu etin pişirilmesi ile yok olmaz. Deli dana hastalığının insanda görülen biçimi Creutzfeldt Jacob olup insandan insana bulaşımı çok nadirdir. Ancak şu bulaşma yolları rapor edilmiştir:

1- Kadavra beyinlerinden elde edilen ve kullanılan hormonlar

2- Göz için yapılan kornea nakilleri

3- Beyin cerrahisinde kullanılan aletler

Deli Dana hastalığının başlıca nedeninin hayvancılığın bir sanayi haline geldiği Avrupa da sığırların ot yerine etle beslenmesi olduğu sanılıyor. Avrupa ülkelerinde et ve süt hayvanları ucuz ve karlı olduğu gerekçesiyle, giderek artan biçimde, bitkisel yemler yerine kemik tozu ve insan tüketiminde kullanılmayan artık etlerden imal edilen yemlerle besleniyor. Birçok bilim adamı doğal beslenme biçimine aykırı bu diyetin tehlikeli hayvan hastalıklarının yayılmasına neden olduğunu düşünüyor.

Hastalığın kuluçka dönemi 2-10 yıldır. Yani hastalık bulaştıktan sonra yıllarca gizlenir. İlk belirtiler yorgunluk, uyku bozukluğu, iştahsızlık ve ağrı olabilir. Hasta dokunma ve ses uyarılarına karşı hassas duruma gelir, tepki verir. Arkasından tipik hastalık belirtileri unutkanlık ve zihin performansında düşüklük başlar. İlk olarak depresyona veya şizofreniye benzeyen psikiatrik belirtiler de görülebilir. Kısa sürede hafıza kaybı ve kişilik değişiklikleri ile hızlı bir bunama süreci ortaya çıkar. Daha sonra hareketlerde düzensizlik, yürüme güçlüğü, istemsiz hareketler görülür. Yaklaşık 14 ay süren hastalık dönemi boyunca belirtiler şiddetlenir ve sonuçta hastalar kaybedilir.Hastalığının tam teşhisi ancak otopsiyle yapılıyor. Otopside, hastanın beyninin süngerimsi bir biçim aldığı görülür.

Bugün için hastalığın ilerlemesini önleyen hiçbir tedavi yöntemi bulunmamaktadır.

Bilim adamları, hastalıklı sığırlardan yapılan süt ürünlerinde ve et suyu tabletleri gibi ürünlerde çok az sayıda virüs bulunduğu için, hastalığın bu ürünlerden bulaşmasının mümkün olmadığı görüşünde.

Beyin, dalak ve omurilik içeren ürünler ise çok tehlikeli. Sığır dokuları içeren kozmetik ürünlerinin de tehlikeli olmadığını belirten bilim adamları, her ihtimale karşı bitkisel maddelerden yapılan ürünlerin tercih edilmesini öneriyor.

Bilim adamları Deli Dana hastalığının ilk kez görülmesinden bu yana yüzün üstünde kişinin ölümüne yol açtığını belirtmektedir.