Hipertirod
Tiroid bezesinin aşırı çalışmasına kısaca hipertiroid veya hipertiroidizmdenir. Hastalığın tipik belirtileri iç huzursuzluk, ateşbasması, kalp çarpıntısı, zayıflama (çok iştahlı olmasına rağmen), uyku rahatsızlıkları, dermansızlık ve ishal görülür. Hipertirodizmin sebebi tirodin konturolsüz T3 ve T4 (triiyottironin ve tiroksin) salğılamasıdır. Bazı insanlarda aşırı metabolik değişimler nedeniyle tiroid büyür ve bildiğimiz guvatr ortaya çıkar. Hipertiroidizm guvatr oluşmadanda oluşur.
Hipertiroidizmin türleri:
a-) Morbus Basedow
Basedow hastalığı genelikle 20-40 yaşalrı arasında görülür. Vücudun salğıladığı antikor tiroidi sürekli uyarması nedeniyle tiroid aşırı hormon salğılar. Basedow genelikle hafif ve orantılı büyüme vardır. Bu tür hipertiroidizm?de hastaların üçte birinde göz rahatsızlıkları görülebilir. Göz rahatsızlıkları gözün hafif tahriş olması, kuruması, çift görme ve ağır hallerde göz dışarı doğru hafif çıkar.
b-) Düğümlü Guvatr:
Düğüm guvatrı genelikle iyot minerallerin az olduğu dağlık yörelerde görülür. Tiroid gelişi güzel büyüdüğü için ve düğüm gibi gözüktüğünden düğüm guvatrı denir. Burada tiroidin bazı hücreleri bazı organlarla bağlantılı olarak aşırı hormon salğılarlar ve bu nedenlede düzensiz, yani düğüm gibi şişkinlikler oluşur. Bazen tiroidin şişmesine bezedeki bir nokta sebep olur ve buna otojenik şişkinlik (otojenik adenom) denir. Bu türde göz rahatsızlıkları ortaya çıkmaz.
Subakut Tiroid:
Subakut akutla kronik arası bir durumdur, hastalığın seyir ve şişddet bakımından akut durumu geçmiş, fakat henüz kronikleşmemeiş durumdur. Subakut tiroidit genelikle bir virüs enfeksiyonunudan sonra ortaya çıkar. Aşırı metabolik değişimlerde bu çok nadir görülen bir durumdumdur. Metabolik değişimlerin yükselmesi, yani tiroidin aşırı hormon salğılaması nadir görülen bir durumdur. Bu rahatsızlığın tipik belirtileri çok yoğun ağrı, ateşlenme ve ağır hastalıkduygusudur.
Hipertiroidizm neden ortaya çıkar?
Hastalığın nedni tam olarak bilinmemektedir. Hastalığın irsi olabileceği gibi çevre faktörlerinden dolayıda olabilir. Çevre kirliliği, besinlerdeki kimyasal maddeler veya sürekli alınan kimyasal ilaçlar veyahutta iyot yetersizliği olan bir çevrede yaşama gibi faktörler en önemlileridir.
Hipertiroidizmin belirtileri:
1-) Sinirlilik, uyuyamama, iç huzursuzluk, duygu dengesizlikleri, ağlamaklı, saldırgan ve aşırı heyacanlı
2-) Ellerin titremesi
3-) Hemen yorulma
4-) Kalp çarpıntısı, nabızın aniden düşmesi ve düzensiz nabız
5-) Kas zafiyeti
6-) Kas ağrıları ve konturoledilmeyen kas titremesi
7-) Sıkca tuvalette gitme ve su gibi feces
😎 Adet anormalikleri
9-) Ateş basması, sıcağa karşı aşırı duyarlılık ve aşırı terleme
10-) Bazı durumlarda gözağrısı
11-) Sıcak ve nemli deri, saç dökülmesi, kuru ve kırılgan saç
12-) Çok yemesine ragmen zayıflama
Hipertiroidizmin teşhisi:
Metabolik değişimler olur olmaz, yani vücut fazla kalori yakmaya başlayınca , hemen tiroide bir şişme yani guvatr olup olmadığı gözlemlenmelidir. Kann muayenesi ile kandaki hormonun durumu tesbitedilmeli, antikor ve iltihapların durumu tesbitedilmelidir. Ultrasonla yapılacak muayenelerde tiroidin büyüyüp büyümediği anlaşılır. Tiroid rahatsızlıklarının bir çoğu Szintigrafi (izotop muayenesi) ile teşhisedilir.
Hipertiroidizmin tedavisi:
Hapla tedavi hastalığa göre bir hafta sürebildiği gibi haftalarcada sürebilir. Tedavi süresince rahatsızlığın düzelip düzelmiyeceği beli aralıklarla konturoledilir. Tedavi süresi hastadan hastaya farklıdır, bu nedenle birinde kısa sürede tedavi mümkünken ,diğerinde uzun süre gerekebilir. Hap alımını bıraktıktan sonra iyotun kandaki konsetresi ölçülür. Danmalamlar perklorat içerir ve perklorat iyot alımını önler. Böylece dolaylı olarak hipertiroidizm önlenir. Hipertiroidizm sonucu bezenin şişmesi (guvatr) nedeniyle nefes alma ve yeme yemede zorlanma oluyorsa amaliyat gerekebilir. Radiyoaktif iyotla tedavi radiyoaktif iyot aşırı hormon salğılanmasını frenler. Bazıları lenfom (lenf bezi kanseri) ve lösemiye sebep olabileceğini söyleselerde, şimdiye kadar, böyle bir durum görülmemeiştir.