Fetal İzleme Donanımı

Bir tıp öğrencisiyken meşhur bir kadın doğumcu bana “Doğum kanalı içinden geçmek insanoğlunun çıktığı en tehlikeli yolculuktur” demişti, işte bu yüzden doğum sürecini ve bebeğin bu süreçte neler yaşadığını yakından takip etmeye çalışıyoruz.

fetal izleme

Doğum sırasında fetüsü izlemenin en kolay yolu annenin karnının üzerinden Pinard Stetoskopu ile dinlemektir. Kısa, elde tutulan boru şeklindeki metal alet, bir zamanlar bebeklerin kalp atışlarını duyabilmek için kullanılan tek aletti. Buna alternatif olarak, yine elde tutulan ve pille çalışan Doppler sonicaid makinesi de sıkça kullanılmaktadır.

Elektronik Fetal Monitörizasyon (EFM) sürekli olarak bebeğin kalp atışlarını, rahim kasılmalarının sıklığım ve şiddetini ölçer ve kardiyotokograf veya CTG denilen bir çıktı aracılığıyla bulguları gösterir. Sağlıklı bir bebeğin kalp atışları 120-160 arasındadır, her 5-15 atışta bir sürekli olarak değişir ve buna “iyi değişkenlik” denir. Kasılmalar arasında değişiklik olmaması bebeğin doğum stresiyle başa çıkamadığını gösterir. Yine aynı şekilde, dakikada 100’den az ve 180’den çok olan atışlar sıkıntı belirtisidir. CTG’den alınan en verimli bilgi, bebeğin kalbinin rahim kasılmalarından kaynaklanan strese nasıl cevap verdiğidir.

Harici ve dahili olmak üzere iki çeşit EFM vardır. Harici izleme zararsızdır. İki küçük alet kemerlerle karnınıza bağlanır, aletlerden biri fetal kalp atışını diğeri de kasılmaların şiddetini ve süresini ölçer. Bu aletler kablolarla CTG makinesine bağlıdır ve bulgular makinenin önündeki ekrana rakamsal olarak yansır. Çoğu doğumda harici izleme aralıklarla yapılır ve kadınların sürekli yatmasına gerek yoktur. Bazı hastanelerde kıyafetlerinize iliştirebileceğiniz taşınabilir monitörler bulunmaktadır.

Dahili EFM bebeğin kalp atışlarının kolay ölçülememesi veya bebeğin stres altında olduğuna dair bir kanıt olması durumunda doktorların bebeği sürekli izlemesi gerektiğinde kullanılır. Bu yöntemde, harici izlemeden daha kesin CTG sonuçları alınmaktadır. Küçük bir elektrot bebeğin kafa derisine (eğer ters ise poposuna) tutturulur ve CTG makinesine bağlanır. Bu elektrot, serviks 2 cm veya daha fazla açılmışsa ve sular gelmişse ya da zarlar yapay olarak yırtıldıysa takılabilmektedir. Rahim kasılmalarını ölçen bir basınç dönüştürücüsü karnınıza takılan bir kemerle sabitlenir. Buna alternatif olarak, kasılmaların basıncını ölçmek için rahminize sıvı dolu bir kateter de takılabilir.

Elektronik fetal izleme ilk defa 1970’lerde ortaya çıkmıştır ve bazı hastanelerde, kadınların çoğuna aralıklı olarak veya sürekli uygulanmıştır. Yakın zamanda yapılan araştırmalarda doğumda düzenli olarak kullanılmasının, gereksiz “fetal stres” müdahalelerini artırdığı ve normal, sorunsuz bir doğumda bebeğin durumunu iyileştirmediği saptanmıştır.