Bebeğin Beslenmesi
Çoğu kadın, doğumdan önce bebeğini emzirip emzirmeyeceğine karar verir. Bu karar kişiseldir ve eğer herhangi bir nedenden dolayı anneler bebeklerini biberonla beslemeyi tercih ederlerse, bu seçimlerinden dolayı kendilerini yetersiz hissetmemelidirler. Sadece birkaç hafta bile olsa bebeğinizi anne sütüyle beslemenin ona tıbbi açıdan uzun vadeli fayda sağlayacağını bilmek önemlidir. Anne sütüyle beslenen bebeklerde enfeksiyon ve alerji görülme oranı, biberonla beslenen bebeklere oranla çok daha düşüktür. Ayrıca, bebeği en az iki ay emzirmenin ilerleyen yıllarda annenin göğüs kanserine yakalanma riskini azalttığı düşünülmektedir. Pratik açıdan bakarsak, emzirme hiçbir donanım ve sterilizasyon gerektirmediği için her ortamda ve zamanda yapılabilir.
Emzirmek: Bebek meme ucunu veya areolayı (Meme ucunun etrafındaki kahverengi bölge) emdiğinde iki şey meydana gelir. İlk olarak, annenin (beyindeki) hipofiz bezleri süt üreten prolaktin hormonu salgılanması için uyarılır, ikinci olarak, hipofiz bezi ayrıca alveollerin kasılmasını ve sütün meme ucundaki süt kanalına gitmesini sağlayan oksitosini salgılar. Bu işleme aşağı salma refleksi denir. Doğumdan sonraki ilk günlerde göğüslerinizde az miktarda kolostrum üretimi olacaktır (günde 3-4 çay kaşığı). Bu, siz süt üretmeye başlayana kadar, bebeğinizin su, protein ve mineral ihtiyacını karşılayan berrak renkli sarı bir sıvıdır. Kolostrumda aynı zamanda, annede bulunan antikorlar ve bebeğin enfeksiyonlara karşı savaşmasını sağlayan laktoferrin denilen doğal antibiyotik bir madde vardır. Eğer herhangi bir nedenden dolayı doğumdan sonra bebeğinizi göremiyorsanız, çıkan kolostrumu biriktirerek daha sonra bebeğinize verilmesini isteyebilirsiniz.
Üçüncü günden sonra göğüsleriniz artan miktarda beyaz anne sütü üretmeye başlar. Anne sütünde bebeğin sağlıklı gelişimi için yeterli ölçüde yağ, karbonhidrat, protein ve diğer besinler bulunmaktadır. Süt gelmeye başladıktan sonra 24 saat içinde bebeğinizi defalarca emziriyor olabilirsiniz. Kısa bir süre sonra, bu sayı her iki veya dört saatte bir 20’şer dakika olacaktır.
Nasıl Emzireceksiniz? Emzirirken, tüm areola bölgesi bebeğin ağzına girmelidir, böylelikle bebek memeye iyi bir şekilde yapışarak doğru şekilde emebilir. Eğer memeye doğru şekilde yapışırsa, ağzı iyice açılacak ve siz o bölgede bir emme hareketi hissedeceksiniz. Üst dudağı yukarı doğru kalkar ve buruşur, bebeğiniz sütü emdikçe kulaklarının ve çenesinin ritmik bir şekilde hareket ettiğini görürsünüz. Eğer doğru şekilde yapışmazsa, yeniden deneyin. Meme ucunuz çadayıp acıyacağı için sadece meme ucunuzu emmesine izin vermeyin. Bebeğinizin ilk memeyi sonuna kadar emmesine izin verin, böylece susuzluk giderici özelliği olan ilk sütü, hem de daha koyu ve doyurucu olan son sütü emebilir. Emzirirken rahat bir pozisyonda olmanız önemlidir. Sırtınızı destekleyin ve öne eğilmemek için kucağınıza bir yastık alın ve bebeği üzerine koyun. Bebeğinizin sadece yüzü veya kafası değil tüm vücudu size dönük olmalı. Bebeğinizle yan yana yatmayı da deneyebilirsiniz.
Süt Toplamak: Sütünüzü elinizle veya el pompası kullanarak sağabilirsiniz, ama elle sağmak daha uzun sürecektir. Süt pompalarının ucunda meme başı etrafındaki alana koymanız gereken hava geçirmeyen hunimsi bir başlık vardır. Pompalar elle veya pille çakşır. Sütü boşaltmadan önce dolduracağınız şişeyi sterilize etmeniz gerekir. Daha sonra koyduğunuz sütü buzdolabında 24 saate kadar, steril bir torba içerisinde dondurucuya koyarsınız 6 aya kadar saklayabilirsiniz.
Biberonla Beslemek:
Biberonla beslemenin bazı avantajları vardır ve bunlardan biri besleme işlemine eşinizin de yardım edebilmesidir. Hazır mamalar inek sütünden yapılmaktadır (Bebeğinizin inek sütüne alerjisi varsa soyadan yapılan mamalar da mevcuttur). Gerekli vitamin ve minerallerle zenginleştirilen mamalar insan sütüne yakındır. Eğer birçok kadın gibi önce emzirip sonra biberona geçecekseniz, bu geçiş adım adım olmalıdır, günde bir biberonla başlayarak bebeğin biberonun emziğine ve mamanın tadına alışması sağlanmalıdır. Böylece memelerinizin aşırı şişmesini de önlemiş olursunuz. Emzirirken sütünüzü biberona boşaltma imkânmız oluyorsa, mamaya geçişiniz kolay olacaktır. Eğer bebeğiniz huysuzlanırsa, biberonu sizden başka birinin tutması faydalı olabilir.
İlk günden beri biberonla besliyorsanız, sütünüzün çok şiddetli gelmediğini ve zamanla kesildiğini göreceksiniz. Mamayla beslenen bebekler gün içerisinde daha az sayıda beslenir ve gece daha az uyanırlar, inek sütü daha katı olduğu için hazmetmek daha uzun zaman alır ve dolayısıyla mamayla beslenen bebeklerin yemek saatlerinin arası daha uzundur.
Bebeğinizi biberonla beslerken hijyen ve düzen çok önemlidir. Biberonları sterilize etmeden önce iyice yıkayın. Mamaları hazırlamak için kaynamış ve soğumuş su kullanın. 24 saat öncesinden mamaları hazırlayabilir ve buzdolabında saklayabilirsiniz. Mamalar susuzluğu anne sütü kadar iyi geçiremediği için, biberonla beslenen bebeklerin ek olarak su içmesi gerekir. Yine kaynamış ve soğumuş su içirmenizde fayda olacaktır.
Mamanın ısısı bebekten bebeğe değişir, bazı bebekler dolaptan çıkan soğuk mamayı içebilir. Eğer ısıtırsanız sıcaklığını bileğinizle ölçün, eğer mikrodalgada ısıtıyorsanız, sıcaklığına bakmadan önce ısıyı dağıtmak için biberonu sallayın.
Bebeğinizin Gazını Çıkartmak: Anne sütüyle beslenen bebekler, özellikle memeye iyi yapışırlarsa emerken çok az hava yutarlar. Ama biberonla beslenen bebekler biberon başlığını ağızlarıyla yeterince sıkıca kavrayamadıkları için daha çok hava yutarlar ve bu da gaza neden olur. Bebeğin gazını çıkartmak için kullanılan iki pozisyon vardır: omzunuza koyarak veya kucağınıza oturtarak. Bebeğiniz kucağınızda otururken başının arkaya düşmemesine özen gösterin. Havanın kolayca çıkabilmesi için yemek borusunun dik durması gerekmektedir. Bebeğin sırtına vurmak yerine ovalayın. Gazla birlikte çıkabilecek süt için bebeğin çenesinin altına biz bez yerleştirin. Bazı bebekler diğerlerine oranla daha gazlıdır ve eninde sonunda bununla başa çıkmanın bir yolunu bulursunuz.