İlk Altı Hafta’da Fiziksel Toparlanma

Lohusa (postpartum) dönemi doğumu takip eden altı haftayı kapsar. Fiziksel iyileşmeniz ne tür doğum yaptığınız, genel sağlık durumunuz, evde aldığınız destek ve sosyal durumunuz gibi birçok etkene bağlıdır. Bu bölümde doğum sonrasında yaygın olarak görülen fiziksel etkilerden ve çıkabilecek sorunlardan bahsedeceğiz. Rahminiz, doğumdan sonraki ilk günlerde daralarak hamilelik öncesi normal boyut ve durumuna dönerken, loşi olarak bilinen koyu vajinal bir akıntı olacaktır.Loşi, rahimden atılması gereken maddeler olan kan, mukus ve doku parçalarından oluşur. İlk günlerde kan kaybı çok olacağından ekstra kaim pedlere veya bir kezkullanılıp atılabilecek iç çamaşırlarına ihtiyacınız olacaktır. Akıntı ilk haftanın sonunda azalır ve kanın görüntüsü açık kırmızıdan koyu kırmızıya döner. Doğum sonrası ağrıları adet kramplarına benzeyen ve özellikle emziren kadınların yaşadığı ağrılardır. Bu ağrılar, rahmin pelvis içerisinde daha çabuk daralmasını sağlayan oksitosin hormonunun neden olduğu rahim kasılmalarıdır. Bebekler süt emerken oksitosin salgılandığı için, emziren kadınlarda hafif ağrılar veya kan pıhtıları görülmesi normaldir. Doğum sonrası ağrıları genellikle ilk günlerde görülür ama eğer çok rahatsız oluyorsanız ebenizden bir ağrı dindirici tavsiye etmesini isteyebilirsiniz. Ne tür doğum yaptığınıza bağlı olarak, enjeksiyon, tablet veya rektal fitiller kullanabilirsiniz. Sütle doldukları için memelerde şişkinlik olması kaçınılmazdır. Memeleriniz daha şişkin, ağır ve hassas olacaktır ve bu, genelde ateşinizin çıkmasına neden olabilir. Neyse ki, bebeğinizi emzirdikçe bu sorun kendiliğinden geçecektir.
Eğer dikişleriniz varsa etrafındaki deri şiştikçe daha da gerginleşirler ve yaralar iyileşmeye başlar. Otururken zorlanabilir ve rahatsız olabilirsiniz, ilk günlerde lastik simit üzerine oturmak, perine kaslarına doğrudan baskıyı önlediği için faydalı olabilir. Yine perine bölgesine buz koymak, lokal anestezi spreyleri veya kremleri kullanmak işe yarayabilir. İdrar yaranın üzerine geleceği için idrara çıkarken bir yanma veya batma hissedebilirsiniz. Eğer mümkünse idrara çıkarken, ayakta veya tuvalete tam oturmadan bacaklarınızı açarak eğilmeyi deneyin böylelikle idrar, cildinize temas etmeden akıp tuvalete gidebilir, işiniz bittikten sonra bölgeyi serin bir süngerle veya elbeziyle yıkayın ve yaraları kurulayın. Birçok kadın perineyi kurutmak için saç kurutma makinesi kullanmanın faydalı olduğunu söylüyor. Bu gibi zamanlarda bideler çok işe yaramaktadır, idrara çıkarken sıcak su tutarak perineyi rahatlatabilirsiniz.

Mesaneniz de doğumda ve doğum sonrasında oldukça stresli, zamanlar /aşamış olacaktır ve bu da idrar yapmanızı zorlaştırabilir. Eğer böyle bir şikâyetiniz olursa kasları dinlendirmek ve normal kuvvetine dönmesi için zaman tanımak amacıyla bir sonda takılabilir. Doğumun yol açtığı fiziksel sarsıntı mesane enfeksiyonlarına yol açabilmektedir. Antibiyotiklerle tedaviye başlayabilir ve çok su içmeye gayret ederek sorunu çözebilirsiniz. Birçok kadın doğumdan sonra ilk kez tuvalete çıktığında çok acı çekeceğinden korkmaktadır. Tuvalete çıkabilmek için ıkınsanız bile dikişlerinizin açılması pek olası değildir. Kabızlığı önlemek için bir an önce bol sıvı (özellikle su) ve tahıl, taze meyve sebze ve kuru meyve gibi yüksek lifli yiyecekler tüketmeye başlayın.
Doğumdan sonra karnınızı en kısa sürede eritebilmek en önemli kaygılardan biridir. Eğer vajinal doğum yaptıysanız doğumdan sonraki ilk haftalarda hafif karın hareketleri yapabilirsiniz. Ama eğer sezaryen olduysanız egzersiz yapmak için 6 hafta kadar beklemeniz tavsiye edilecektir. Bence, kendinizi kötü hissetmenize neden olmadıkları sürece sezaryenden sonra da çok hafif hareketler yapabilirsiniz.

Sezaryenden Sonra: Sezaryen ameliyatlarda doktor rahim duvarını dikmeden önce kan pıhtılarını, zar ve plasenta parçalarını alarak rahim boşluğunu temizlediği için, sezaryen sonrasında loşi akmtısı çok daha hafiftir. Yine de loşi akıntısı birkaç hafta boyunca hafif kan pıhtıları şeklinde devam edebilir ve emzirirken ağrı hissetmenize neden olabilir.
Pek çok kadın ameliyattan sonraki 48 saatte güçlü ve etkili aneljezik ilaçlara ihtiyaç duymaktadır. Bazı hastaneler, elde tutulan bir pompayla size damardan verilen morfin miktarını ayarlayabileceğiniz hasta-kontrollü analjezi (PCA) imkânı
sunmaktadır. Biraz sersemlemenize neden olan ve kas içine yapılan morfin enjeksiyonları, kana çabuk karışarak ve ayık kalmanızı sağlayarak etkili bir şekilde ağrı dindiren rektal fitiller ve tabletler de diğer ağrı dindirici türleridir. Tabletler
en uzun sürede etki eden ve genellikle doğumdan sonraki ilk günlerdekullanılması uygun olan ağrı dındırıcılerdır. Karın operasyonu geçirdikten sonra yatak istirahatı yapması gereken herkesriski altındadır. Hamile kadınlar, alt bacak damarlarına ve pelvislerine baskı yapan ağırlığı aylarca taşımışlardır. İşte bu yüzden ebeler ve doktorlar sezaryenden sonra en kısa zamanda kalkıp hareket etmenizi istiyorlar. Eğer ilk başlarda ayağa kalkıp yürümek başınızın dönmesine neden oluyorsa, birkaç saat içinde çok daha güçlü olacağınızı kendinize hatırlatın, ilk günlerde ne kadar aktif olursanız iyileşme süreciniz o kadar kısa olacaktır.

sezaryen

Karnınızdaki yara yaklaşık 48 saat boyunca steril bir sargı beziyle kapalı olacaktır. Doktorlar yarayı incelemek için sargı bezini açana kadar yarayı kapatmak için ne tür bir dikiş veya klips kullanıldığını fark edemezsiniz. Zımbalar veya klipslers ameliyattan yaklaşık üç gün sonra alınırken, tek veya devamlı dikişlere yaklaşık beş gün boyunca müdahale edilmez. Dikişler alınırken hafif bir rahatsızlık hissedilmesi normaldir, ama eğer dikişler alınırken bir sorun oluşabileceği tahmin ediliyorsa size önceden ağrı dindirici ilaç verilecektir. Bu aşamada yaralarınız kırmızı, kabarık ve dokunduğunuzda hassas olacaktır. Bu yüzden giyinirken yaraların üzerine yumuşak bir bant koymayı deneyebilirsiniz. Ama yaraların sürekli olarak kapalı durması gerekmez, aksine yaraların çabuk iyileşebilmesi için havayla temas etmesi gerekir. Banyo yapmanızın hiçbir sakıncası yoktur, ılık su çok rahatlatıcı olabilir. Ama banyo sonrasında yaraları temiz bir havluyla kurulayın.

Ameliyattan bir hafta sonra yaraların etrafındaki derinin kuruduğunu ve  kaşındığını fark edebilirsiniz. Nemlendirici bir kremle hafifçe ovalamak rahatlatıcı olabilir. Deriyi canlandıran sinirler kesildiği için, yaranın etrafındaki bölge hissiz
olabilir. Yüzeysel bir hissizlik gayet normaldir ve sinirlerin yenilenmesi ve hissizliğin geçmesi birkaç ay alabilir. Kişileri endişelendiren bir diğer durum da yaranın üst tarafının biraz şişkin olması ve ayakta durduğunuzda alt kısmının sarkmasidır. Bu da gayet normaldir. Doktor ameliyat sırasında birçok kas tabakasını kestiği için bu kasların birleşmesi ve düz bir kas duvarı oluşturması zaman alacaktır.

doğumdan sonra eve dönüş

Hastahaneden Çıkarken: Kadın doğum bölümünde ne kadar kalacağınız ne tür doğum yaptığınıza bağlıdır. Bu süre birkaç saat (Hastaneden en erken doğumdan altı saat sonra ayrılabilirsiniz) veya komplikasyon çıkması durumunda bir haftadan uzun olabilir. Vajinal doğumdan sonra hastanede ortalama kalış süresi bir ila iki gün, sezaryenden sonra ise beş gündür. Hastanede ne kadar kalacağınız kişisel bir karardır. Kadın doğum bölümünde kalmanız; yeni doğan bebeğinize bakılması, sizin doğum sonrasında çabucak iyileşmeniz ve gerekli tavsiyeleri alabilmeniz için gereklidir. Eğer en kısa zamanda eve gitmek istiyorsanız, bez değişimi, bebeğin yıkanması gibi konuları bildiğinizden ve hastaneden çıktıktan sonra bebeğin beslenmesi konusunda ebenizden yardım aldığınızdan emin olmalısınız.
Hastane, bölgenizdeki ebeye ve aile doktorunuza yeni doğan bebeğinizle hastaneden çıktığınızı, bebeğinizin doğum sonrası ilerleyişiyle ilgili ayrıntıları, kalışınız süresinde çıkan sorunları veya ilerleyen haftalarda özel ilgi gerektiren ve çıkması muhtemel sorunlarla ilgili bilgileri iletecektir. Doğumdan 10 gün sonra, (Nadir görülen metabolik bir bozukluk olan) fenilketonüri ve tiroit eksikliği gibi hastalıklara karşı Guthrie testi yapılması için gerekli ayarlamalar yapılacaktır. Bu test için gerekli kan, bebeğinizin topuğundan alınır.

bebeği giydirmek

Eve Giderken: Eğer eve arabayla dönüyorsanız, kanunlar bebeğinizin, arkası dönük duran bir araba koltuğunda seyahat etmesini öngörmektedir. Eğer önünüzde yolcu hava yastığı varsa, bebek koltuğu arabanın arka koltuğuna konmalıdır. Yeni doğan bebekler vücut ısılarını tam olarak ayarlayamadıkları için bebeğinizi sıkıca sarın. Temel kural olarak bebeğiniz sizden bir veya iki kat daha kalın giydirilmeli, uygun bir şapka ve eldiven takmalı, eğer yazsa güneşten korunmak için bir şapka takmalıdır.
Eğer sezaryen olduysanız, altı haftadan önce araba kullanmamaksınız, çünkü sigorta şirketi, karın yaranızdan dolayı acil durumlarda fren yapmanızın ve durmanızın zor olacağı görüşündedir. Yani, sizin bir kaza yapmanızın veya üçüncü bir şahsa zarar vermenizin daha yüksek bir ihtimal olduğu görüşündedir.