Forseps ile Doğum
Forseps kadın dogumcular tarafından yaklaşık 400 yıldır kullanılmaktadır. 20.yüzyılın ikinci yarısından itibaren sezaryen doğum çok tehlikeli olmaya başlamış ve doğum sırasında anne ve bebeğin hayati tehlike yaşamasını önlemek için forseps kullanılmıştır. Günümüzde anestezi, antibiyotiğe erişim kolaylığı, yetişkin ve neonatal ünitelerde kan nakli gibi büyük tıbbi İlerlemeler sayesinde, sezaryen ameliyatları, öncesine göre daha güvenli olmaya başlamıştır ve zor geçen forsepsli doğumda çıkabilecek olası komplikasyonlar anne ve bebeği için çok daha tehlikelidir.
Üç çeşit forseps vardır: Bebeğin başını serbest bırakmak amacıyla kaldırmak, başı çekmek ve başı çevirmek için kullanılan forsepsler. Bebeğin başının pelvik boşluktaki konumuna göre değişiklik gösteren forseps doğum şekilleri vardır: Yüksek, orta, alçak ve çıkış. Yüksek boşluk durumunda forsepsle doğum, anne ve bebeğe büyük ölçüde zarar verebileceği için artık uygulanmamaktadır. Kaldırma forseps (Hft-out) bebeğin kafa derisi annenin vulvasmdan göründükten sonra yani bebeğin pelvise tam olarak indiğini, vajinanın kabardığını ama perine kaslarının başı engellediğini gösteren durumda bebeğin başını kaldırmak için kullanılır. Sadece bebeğin başının oksiput-anterior pozisyonda veya hafifçe sağa veya sola yatık olduğu pozisyonlarda uygulanmalıdır. Bu tür forseps için, perine dokularına veya pudental sinirlere lokal anestezi enjeksiyonu yapılması yeterlidir. Epizyotomi her zaman gerekli değildir.
Başı çekmek için (traksiyon) forseps, bebeğin başı angaje olup, iskial spinden 2 cm den fazla aşağıda veya bu istasyonun hemen üzerinde olduğu alçak ve orta pozisyonda (S. 302’de istasyon ve başın inişiyle ilgili şemaya bakabilirsiniz) uygulanan ve daha uzun süren bir forsepstir. Forseps bebeğin başının etrafında koruyucu bir şekil alarak kolayca kilitlenir. Kasılmanın en şiddetli anında uzman aleti yavaşça aşağı doğru çeker. Kasılmalar arasında hafifçe geri kaçsa bile her çekiştebaş biraz daha aşağı iner. Genellikle üç kuvvetli kasılma ve yumuşak çekişler sonunda doğum gerçekleşir ama eğer bu zamana kadar bebeğin başı belirgin bir şekilde aşağı inmiyorsa bir uyumsuzluk olasılığı vardır ve vajinal doğuma devam edip edilmemesi tartışılır. Forseps aleti vajinada ek bir yer kapladığından, bebeğin başı perineye inerken, perinede meydana gelebilecek kontrolsüz yırtılmaları önlemek için epizyotomi yapılması gerekir. Bu tür forseps kullanımında, forseps vajinaya yerleştirilirken, bebek çekilirken ve perine onarılırken, annenin rahatsızlık ve acı duymaması için epidural veya spinal blok yapılmasıgerekmektedir. Çevirmek için kullanılan forseps, orta boşlukta enine , veya oksiput-posterior konumdaki bebeğin başını oksiput – anterior konuma çevirmek ve ardından da aletin uzun kollarını kullanarak bebeğin başının kolayca aşağı inmesini sağlamak için kullanılır ve doğum çekme forsepsleriyle tamamlanır. Çevirme forsepslerini kullanabilmek için büyük oranda yetenek ve deneyim gerekmektedir. Bir sorun oluşması halinde acil sezaryen uygulanabilmesi için bu operasyon ameliyathanede gerçekleştirilir. Hem doğum sırasında hem de doğum sonrasında vajina ve rahim ağzının, olası zarar ve yırtıklara karşı dikkatlice incelenmesi için anneye epidural ve spinal blok yapılmalıdır.
Forseps mi Vakum mu?
Günümüzde vakum, forsepse oranla daha çok tercih ediliyor olsa da, hangisinin en iyi yöntem olduğu konusundaki tartışmalar sürmektedir. Vakumun annenin perine ve vajinasına daha az zarar verdiği düşünülmektedir. Öte yandan bebeğin başında şişliklere yol açtığı için vakum, bebekler için kolay geçen bir forsepse nazaran daha travmatik olabilir.
iki türün de olumlu ve olumsuz yanları bulunmaktadır ve bence iki yöntem de farklı durumlarda kullanılabilen ve birbirini tamamlayan iki yöntemdir. Seçim yaparken yardımlı vajinal doğuma yol açan etkenler değerlendirilmeli ve ooerasvonu yapacak kişinin deneyimleri ve becerileri göz önüne alınmalıdır.