Değerli Taşlar – Firuze

Fransızların “Türk Mavisi” yani “Turquoise” olarak adlandırdıkları değerli bir taştır. Günümüzde ise, Fransızca’dan dilimize geçen, “türkuaz” adıyla bilinmektedir.

İlk defa Fransa’ya Türkler tarafından getirilmiş. Eski Fransızca’daki, “Türkten” anlamına gelen “turqois” adı, sonraları “turquoise” diye anılmış ve bu sayede tüm dillere yerleşmiştir.

Gök mavisi ile yeşilimsi mavi arasında değişen tonlardaki bu değerli taşın bileşimi ise; hidratlı doğal alüminyum fosfat ve bakır.

firuze taşı

Büyük kütleler arasına dağılmış ince damarlar veya serbest olarak, böbrek büyüklüğünde yumrular şeklinde bulunur türkuaz. Genellikle de içinde bakır, demir ve gümüş cevherlerinin damarcıkları vardır. Bileşimindeki cevherlere göre yeşile, hatta sarıya çalan mavi renkli türleri olsa da en değerlileri yine, gök mavi renkli ve iç damarsız olan taşlardır.

Bu değerli taşı “gök mavisi” ifadesiyle tanımlamak doğru olacaktır. Saydam ve parlak olmadığı halde, değerli kabul edilen nadir taşlardan biridir türkuaz. Çok eski dönemlerden beri tılsımlı gücü olduğuna inanılır. Eski Türkler’de, Tibet’te, Güney Amerika’nın Colombus öncesi kültürleri olan Maya ve Aztekler’de, Kuzey Amerika’da Kızılderililer’de hep tılsımlı gücü olduğu kabul edilmiş ve kutsal sayılmıştır. İnanışa göre; bu kutsal taşı üzerinde taşıyan kişilerin, kemiklerinin kırılmayacağı ve hem kendilerinin hem de atlarının kaza geçirmeyeceğine bilinirdi.

Nazardan ve kem gözlerden koruduğuna inanıldığından, günümüzde de yeni doğan bebeklere göz şeklinde türkuaz taşlı altın nazarlıklar veya türkuaz bezenmiş altın toplar takılması çok yaygındır.